16 listopada 1995 roku, narody zrzeszone w Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Edukacji, Nauki i Kultury (UNESCO) zgłosiły akceptację Deklaracji o Zasadach Tolerancji. Od 1996 roku, co roku 16 listopada, świętujemy Międzynarodowy Dzień Tolerancji. Dokument ten, którego istotą jest reprezentowanie i podkreślanie szacunku dla różnorodności kulturowej, przeróżnych form ekspresji oraz odmiennych stylów życia, jest ukierunkowany na ideę, że każdy człowiek jest unikalny, a tolerancja to klucz do harmonijnego współistnienia różnorodnych społeczności na ziemi.

Tolerancja według Encyklopedii PWN to termin pochodzący z łacińskiego słowa „tolerantia”, oznaczającego cierpliwość czy wytrwałość. W nauce socjologicznej termin ten postrzegany jest jako postawa zezwalająca na wyrażanie i propagowanie poglądów, które mogą być sprzeczne z naszymi przekonaniami lub sposobem życia, którego nie aprobujemy. Praktycznie mówiąc, oznacza to akceptację różnorodności w społeczności, do której należymy.

Tolerancja jest kluczowym elementem poszanowania przekonań, uczuć i preferencji innych, niezależnie od tego, jak bardzo mogą one różnić się od naszych. Obejmuje to szanowanie wolności innych osób, ich perspektyw, przekonań oraz stylu życia. Tolerancja wpływa na nasze zachowanie i relacje z innymi, umiejętność funkcjonowania w społeczeństwie czy grupie, a także na relacje międzynarodowe. Jest to podstawa do życia bez konfliktów, przemocy i wojen.

W dzisiejszym świecie pełnym różnorodności, gdzie spotykamy przedstawicieli różnych ras, języków i religii, tolerancja nabiera szczególnego znaczenia. Spotykanie osób o różnym wyglądzie zewnętrznym, artystycznych fryzurach i kolorowych ubraniach dodaje kolorów naszemu życiu. Publiczne debaty, media i media społecznościowe są pełne reprezentantów różnych poglądów i filozofii życiowych, co wzbogaca ludzkość i napędza postęp.

Niestety, ciemniejszą stroną tej różnorodności mogą być przemoc, dyskryminacja, mowa nienawiści i marginalizacja. Mowa nienawiści, zdefiniowana przez Komitet Rady Europy, obejmuje wszelkie wypowiedzi propagujące lub usprawiedliwiające rasizm, ksenofobię, antysemityzm oraz inne formy nienawiści oparte na nietolerancji. Ta forma dyskursu jest skierowana przeciwko grupom lub jednostkom ze względu na ich rzeczywiste lub domniemane przynależność do określonej grupy.

Brak tolerancji może objawiać się również w postaci hejtu, czyli mowy nienawiści w internecie. Może ona występować w różnych formach, takich jak tekst, obrazy czy filmy. Treści hejtowe są najczęściej skierowane przeciwko grupom osób ze względu na ich pochodzenie etniczne, rasę, wiek, niepełnosprawność, wyznanie religijne czy orientację seksualną. Często dotykają one większej liczby osób niż tylko te bezpośrednio zaatakowane.

Nietolerancja i mowa nienawiści dotyczą niemal każdej grupy społecznej. Szczególnie szkoły są miejscem, gdzie często dochodzi do tego rodzaju zachowań. Niestety poniżające komentarze mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak obniżenie samooceny i zaburzenia psychiczne u młodych ludzi. Dlatego tolerancja, akceptacja innych i zrozumienie są tak ważne w każdej sferze naszego życia.

Dodatkowo, brak tolerancji może objawiać się w postaci przestępstw z nienawiści. Zgodnie z definicją Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, przestępstwo z nienawiści to każde przestępstwo wymierzone w osoby lub ich mienie ze względu na faktyczną lub domniemaną przynależność do określonej grupy. W polskim prawie karnym, przestępstwa te obejmują m.in. przemoc i groźbę bezprawną, propagowanie faszyzmu czy znieważenie grupy lub osoby.