Od początku nowego roku 2025, Polska po raz drugi objęła przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej, z determinacją realizowania działań mających na celu wzmocnienie europejskiego bezpieczeństwa. To obejmuje zarówno aspekty zewnętrzne jak i wewnętrzne, a także kwestie informacyjne, energetyczne i zdrowotne. W związku z tym, Warszawa przybrała barwy Unii Europejskiej, zawieszając flagi UE, a Pałac Kultury i Nauki oświetlono na biało-czerwono.

Rada Unii Europejskiej za prezydencji Polski stoi przed wielkimi wyzwaniami. Tym samym, jak podkreśla Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, Polska staje do walki z coraz większą agresją ze strony Rosji przeciwko Ukrainie, co wymaga od Europy zdecydowanego poprawienia swojej obronności. Trzaskowski zwraca uwagę na rosnące napięcia geopolityczne i ataki hybrydowe skierowane przeciwko europejskim demokracjom. Zdaniem prezydenta Warszawy, jesteśmy świadkami końca naiwnego podejścia do globalizacji. Niemniej jednak, podkreśla, że Polska jest obecnie w zupełnie innym miejscu niż 13 lat temu i dzisiaj jako lider unijny, ma możliwość skutecznego kierowania Unią Europejską do wspólnych działań.

Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej rozpoczęła się z początkiem nowego roku, co jest szczególnym momentem nie tylko dla naszego kraju, ale dla całej Wspólnoty. Ten okres wiąże się z niedawnymi wyborami do Parlamentu Europejskiego oraz z początkiem prac nowo powołanej Komisji Europejskiej. Polska prezydencja będzie musiała zmierzyć się z wieloma wyzwaniami, takimi jak europejskie bezpieczeństwo, migracja, zmiany klimatu czy konkurencyjność UE na globalnym rynku. Dodatkowo, Polska prezydencja przypada na początek kadencji nowego prezydenta USA.

Podczas polskiego przewodnictwa w Radzie UE, na terenie naszego kraju odbędą się 22 nieformalne rady na poziomie ministrów z różnych państw członkowskich UE. Chociaż główne wydarzenia planowane są do przeprowadzenia w Warszawie, prezydencja ma charakter ogólnopolski i spotkania będą odbywać się w około 20 miastach. Łącznie odbędzie się ponad 300 wydarzeń oficjalnych, podczas których Polskę odwiedzi około 40 tysięcy delegatów. W związku z tym, na ulicach warszawy zawisną flagi UE oraz Polski, które będą powiewać także na pojazdach WTP do 13 stycznia. Na ulicach pojawią się również plakaty promujące okres polskiej prezydencji.

Sama Rada Unii Europejskiej reprezentuje rządy państw członkowskich, a na jej forum ministrowie i eksperci z całej Unii negocjują i uchwalają unijne prawo, zawierają umowy międzynarodowe w imieniu UE, uchwalają budżet UE, tworzą unijną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa oraz koordynują politykę państw członkowskich w różnych dziedzinach. Co pół roku przewodnictwo w Radzie jest rotacyjnie pełnione przez kolejne państwo członkowskie, co oznacza, że każde z nich obejmuje przewodnictwo raz na 13,5 roku. Polska pełni tę funkcję po raz drugi, pierwszy raz miało to miejsce w 2011 roku.

W kontekście przejęcia przez Polskę przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej warto jest przypomnieć jakie korzyści czerpała Warszawa ze swojego członkostwa w UE. Inwestycje finansowane z funduszy unijnych to przede wszystkim budowa metra, linii tramwajowych i zakup autobusów, ale także modernizacja przychodni czy parków i przestrzeni publicznych.

Warszawa rozpoczęła rok 2025 z bilansem ponad 19,7 mld zł pozyskanego dofinansowania ze środków europejskich oraz dodatkowo ponad 400 mln zł pożyczki, co daje łączną wartość ponad 20 mld zł. Do wzrostu tej wartości przyczyniły się w dużej mierze uruchomione w zeszłym roku środki finansowe z Krajowego Planu Odbudowy zarówno w formie dotacyjnej, jak i pożyczkowej.

Większość tych projektów to inwestycje „zielone”, takie jak niskoemisyjny transport publiczny, zakup 92 autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą za blisko 280 mln zł, zielona transformacja miasta, wymiana źródeł ciepła i poprawa efektywności energetycznej szkół i budynków mieszkalnych. Najbardziej rozpoznawalnym projektem wspieranym przez Fundusz Spójności jest budowa drugiej linii metra. Ponadto, dofinansowane są projekty rozbudowy sieci tras tramwajowych, ekologiczne autobusy, kolej metropolitalna oraz ważne trasy drogowe. Fundusze europejskie pomagają Warszawie poprawić stan środowiska naturalnego, między innymi poprzez budowę i modernizację infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Dzięki wsparciu Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) udało się zrealizować projekt renowacji bulwarów wiślanych oraz Multimedialny Park Fontann.

Z funduszy unijnych były również realizowane modernizacje scen warszawskich teatrów czy projekty skierowane do przedsiębiorców. W Warszawie powstało Centrum Przedsiębiorczości Smolna, a na Starej Pradze – Centrum Kreatywności Targowa. Jednym ze źródeł wsparcia rozwoju stolicy jest Europejski Fundusz Społeczny (EFS), który wpływa na aktywizację społeczno-zawodową czy wsparcie usług opiekuńczych. Dzięki środkom europejskim realizowane są zarówno projekty ogólnomiejskie, jak i dzielnicowe: budowy żłobków, przedszkoli, szkół i rewitalizacja kamienic. To duże modernizacje ciągu ulic np. Marsa – Żołnierska czy przebudowa ul. Kondratowicza, ale także rozwój i uporządkowanie terenu Parku Pole Mokotowskie i utworzenie terenów zieleni i Parku Akcji „Burza” na Kopcu Powstania Warszawskiego. Fundusze unijne pomagają także przebudowywać i modernizować przychodnie i szpitale, np. SOR w Szpitalu Czerniakowskim, przychodnia przy ul. Wiertniczej 81, budowane biblioteki, np. nagrodzona za walory architektoniczne biblioteka na Choszczówce (Białołęka).