W ostatnim czasie, nadeszły niepokojące informacje od mieszkańców Ursusa, dotyczące potencjalnie nielegalnych prac rozbiórkowych prowadzonych na obszarze dawnych Zakładów Mechanicznych Ursus. W związku z tym zwróciliśmy się do Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (MWKZ) z pytaniem o to, czy udzielił on zgody na takie działania.

Nasze zapytanie spotkało się z odpowiedzią rzecznika prasowego MWKZ. Okazuje się, że 6 września 2023 roku MWKZ odmówił firmie Aurec Capital Development Poland zgodę na demontaż pozostałości po dodatkowej strukturze starych zakładów lakierowania oraz ruin powojennych budynków znajdujących się na działce przy ulicy Ogniowej w Warszawie. Ta decyzja pociągnęła za sobą apelację firmy do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który unieważnił decyzję i odesłał ją do ponownego rozpatrzenia.

Jednym z kluczowych argumentów w decyzji ministra był fakt, że żaden z budynków, które są przedmiotem wniosku o pozwolenie na rozbiórkę, nie został wpisany do rejestru zabytków na podstawie decyzji MWKZ z 29 listopada 2019 roku. Oznacza to, że według decyzji o wpisie do rejestru zabytków, indywidualne wartości zabytkowe tych obiektów, które są wskazywane w kontestowanej decyzji, nie tworzą wartości historycznego kompleksu budynków dawnych Zakładów Mechanicznych.

Dodatkowo, 24 maja 2023 roku Narodowy Instytut Dziedzictwa wydał opinię na temat planowanych prac rozbiórkowych. Stwierdził on, między innymi, że ocena wartości zabytkowych tych pozostałości budynków została prawidłowo przeprowadzona przez organ konserwatorski i ma charakter wiążący. Wskazano również, że brak jest potwierdzonych argumentów do wpisu tych budynków do rejestru zabytków nieruchomych, a co za tym idzie, ich trwałe zachowanie nie jest społecznie uzasadnione.

W kontekście tych wytycznych, MWKZ musiał zmienić swoje stanowisko i zezwolić na prace rozbiórkowe. W poniedziałek 26 lutego wysłano tam kontrolerów, którzy stwierdzili, że prace polegały głównie na usuwaniu gruzu. Pozostałości hal oraz ich ściany zachowały swoją integralność. Przednie elewacje budynków mają pozostać nienaruszone.

Warto zaznaczyć, że ochrona przestrzenna uwzględnia relacje między budynkami.